آیا تا به حال شده که پشت فرمان باشید اما به ترافیک اطراف خود توجه کامل نداشته باشید؟ یا متوجه شخص دیگری در جاده شده اید که به وضعیت بحرانی توجه نمیکند؟ این میتواند بسیار نگران کننده باشد. دلایل مختلفی وجود دارد که باعث می شود حواسمان پرت شود یا تمرکز خود را در جاده از دست بدهیم. تلفنهای همراه بزرگترین تهدید از بین این موارد است. پس درباره ی آن، چه کاری میتوانید انجام دهید؟
در ابتدا، باید در نظر بگیریم که چرا حواس پرتی اتفاق میافتد. چند عامل مختلف وجود دارد که باعث می شود تمرکز ما از بین برود. یکی از دلایل اصلی بی توجهی است این میتواند ناشی از خستگی بیش از حد، یا کسالت و اجازه دادن به منحرف شدن ذهنتان باشد. نوعی دیگر از خطرات، توجه به چیزهای اشتباه است - مانند تمرکز کامل روی ماشین روبرو و ندیدن دوچرخه سواری که از کنار نزدیک می شود. یا، ممکن است به دلیل حواس پرتی باشد، مانند غذا خوردن هنگام رانندگی یا تایپ کردن آدرسی در سیستم مسیریابی خود در حالی که در جاده هستید.
چندین منبع حواس پرتی
این روزها، منبع حواس پرتی به احتمال زیاد یک تلفن همراه است. تلفنهای همراه تهدیدی بزرگتر از آن است که اکثر مردم تصور میکنند. بخصوص زمانی که در جاده ای هستید که استفاده از تلفن همراه میتواند حواس رانندگان را از جهات مختلف پرت کند:
- حواس پرتی فیزیکی :ممکن است زمانی رخ دهد که راننده مجبور باشد از یک یا هر دو دست خود برای استفاده از تلفن همراه خود برای شماره گیری، پاسخ و یا خاتمه ی تماس استفاده کند.
- حواس پرتی بصری: این امر ناشی از مدت زمانی است که چشم رانندگان به تلفن همراه و خارج از جاده است، یا هنگام صحبت کردن با تلفن، به جاده نگاه میکنند اما موفق به دیدن نمیشوند.
- حواس پرتی شنیداری: ممکن است زمانی رخ دهد که حواس راننده هنگام زنگ زدن تلفن، دریافت اعلان متنی یا خود مکالمه از طریق تلفن، پرت شود.
- حواس پرتی شناختی:زمانی رخ میدهد که دو کار ذهنی به طور همزمان انجام شود. به عنوان مثال وقتی مکالمهای که از طریق تلفن انجام میشود، شروع به رقابت با کار رانندگی کند. تحقیقات نشان می دهد که گوش دادن، به تنهایی میتواند فعالیت بخشی از مغز را که با رانندگی مرتبط است، بیش از یک سوم کاهش دهد. هرچه گفتگو دشوارتر و پیچیده تر باشد، تأثیرات آن بر عملکرد رانندگی قویتر است. هرچه وضعیت رانندگی دشوارتر باشد، مکالمه تلفنی تأثیر بیشتری بر توانایی رانندگی خواهد داشت.
تحقیقات وزارت حمل و نقل ایالات متحده نشان میدهد که ارسال یا خواندن یک پیام کوتاه، چشم شما را به مدت 5 ثانیه از جاده دور میکند. این زمان برای حرکت 110 متری کامیونی با سرعت 80 کیلومتر در ساعت کافی است،یا مانند رانندگی در طول زمین فوتبال با چشمان بسته میماند.
شواهد درمورد رابطه ی مستقیم بین استفاده از تلفن همراه و تصادفات کاملاً روشن است. یک مطالعه ی نروژی بر اساس سوابق بیمه به این نتیجه رسید که استفاده از تلفن همراه در هنگام رانندگی، احتمال تصادف را تا حدود 7/1 برابر افزایش میدهد! آمار تصادف به خاطر پیامک حتی بدتر است.
اما مقاومت در برابر دوپامینی که از بررسی یک اعلان فیسبوک یا پیامک دریافت میکنید، میتواند دشوار باشد. و هرچه راننده بیشتر از تلفن خود بدون رخ دادن هیچ حادثه ای استفاده کند، احتمال اینکه دچار احساس امنیت کاذب شود، بیشتر است. من حتی رانندگانی را دیدم که تا تماس تصویری در ترافیک پیش رفته اند!
اگرچه نمیتوانیم هیچ کاری برای از بین بردن کامل بی توجهی و حواس پرتی انجام دهیم، اما اقدامات زیادی را می توان برای کاهش دادن آن انجام داد. مراحل ساده مانند اطمینان از داشتن یک خواب خوب قبل از یک روز طولانی در جاده، توقف های مکرر و فعال نگهداشتن ذهن خود در قسمت کسل کننده از بزرگراه، به عنوان مثال، با گوش دادن به موسیقی یا یک پادکست خوب.
فناوری برای نجات؟
با معرفی ویژگیهای کمک راننده مانند ترمز اضطراری و سسیستم کمکی رانندگی بین خطوط، گاهی اوقات سوالاتی در مورد این که آیا آنها ممکن است به جبران حواس پرتی چند ثانیه ای کمک کنند، دریافت میکنم. و در اینجا پاسخ منفی است. درحالی که این ویژگیها از نظر ایمنی و راحتی چیزهای زیادی ارائه میدهند، سیستم های ایمنی پیشرفته، کامیون شما را در برابر تصادف مقاوم نمیکنند!در واقع اگر رانندگان هنگام استفاده از برخی ویژگیهای ایمنی، درمورد ایمنی خود تصور غلط داشته باشند، ممکن است مسئولیتهای خود را با عواقب کشنده کنار بگذارند.
مطالعات نشان داده است احتمال اینکه کاربران منظم سیستمهای کمک راننده پیشرفته با حواس پرتی رانندگی کنند، تقریباً دو برابر بیشتر از کسانی است که از آنها استفاده نمیکنند. من به عنوان یک متخصص ایمنی این را بسیار نگران کننده میدانم، زیرا امروزه هیچ ویژگی ایمنی وجود ندارد که بتواند جایگزین یک راننده ی خوب و متمرکز شود.
اگرچه اکثر کشورهای اتحادیه اروپا، ایالات متحده و استرالیا قوانینی برای ممنوعیت استفاده از وسایل دستی در نظر گرفته اند، غیرمنطقی است که انتظار داشته باشیم بتوانیم استفاده از تلفن همراه را در جاده ها به طور کامل حذف کنیم.
قبل از سفر:
- قبل از حرکت، مقصد خود را در سیستم مسیریابی وارد کنید. وارد کردن آدرس هنگامی که در جاده هستید، اغلب بیشتر از آنچه که فکر میکنید طول میکشد و میتواند بسیار گیج کننده باشد.
- قبل از راه افتادن، آلبوم ها و پادکستهای خود را در صف پخش قرار دهید، یا کتابهای صوتی را پخش کنید. گوش دادن به پادکستها، موسیقی و یا کتابهای صوتی، یک راه عالی برای سرگرم کردن خود است (و شما را از دست زدن به تلفن خود باز میدارد). تنظیم برخی از چیزهای خوب برای گوش دادن قبل از حرکت کردن، شما را از مرور گزینه ها نجات میدهد.
- تلفن خود را در حالت راننده قرار دهید تا اعلانهای غیر ضروری متوقف شوند. هنگام قرار دادن تلفن در حالت راننده، عملکردهای اصلی مانند ارسال پیامک خاموش میشوند و فقط عملکردهای ساده کار می کنند. اگر تلفن شما این قابلیت را ندارد، تعداد زیادی برنامه قابل بارگیری وجود دارد که همین کار را انجام میدهند.
- به هندزفری متصل شوید. استفاده از یک سیستم هندزفری که از فرمان قابل دسترسی است، بسیار ایمن تر از تلاش برای استفاده ی کورکورانه شما از تلفن در هنگام تماس است. هربار که چشم خود را از جاده برمیدارید، در معرض خطر زیادی از تصادف قرار میگیرید. در حالی که استفاده از هندزفری گزینه ای ایمن تر است، به یاد داشته باشید که صحبت کردن با تلفن، هنوز عامل اصلی حواس پرتی شنیداری است.
- سفرتان را برنامه ریزی کنید به نحوی که شامل توقف های استراحتی باشد که میتوان پیامها را در آن چک کرد و جواب تماسهای بی پاسخ را داد.
در طول سفر:
- به جای دستتان از صدای خود استفاده کنید. استفاده از نرم افزار تشخیص صدا برای فرماندادن یا ارسال پیامهای صوتی به جای پیام های متنی، میتواند جایگزین کشیدن و تایپ کردن روی تلفن همراه باشد، و ارسال پیامهای کوتاه را انجام دهد.
- آیا راننده همراه دارید؟ از راهنمای آنها برای افزودن آدرس یا مراقبت بیشتر از جاده استفاده کنید.
- اگر به دلایلی نیاز به استفاده از تلفن دارید، زمان درست را انتخاب کنید. نگاهی کوتاه به هنگام انتظار برای روشن شدن چراغ قرمز بسیار کم خطرتر از زمانی است که در جاده هستید.
- برای حفظ امنیت خود به ویژگیها تکیه نکنید. سیستمهای پشتیبانی پیشرفته راننده میتوانند در شرایط بحرانی کمک کنند، اما نمیتوانند جایگزین راننده متمرکز شوند.
- حتی اگر شما از تلفن استفاده نکنید، ممکن است شخص دیگری از آن استفاده کند. رانندگان حواس پرت از بین نمیروند. بهترین راه برای ایمن نگه داشتن خود و دیگران در جاده، رانندگی دفاعی با فضای کافی برای ترمزگیری است.